29 sep

Geplaatst op 11:45h in Nieuws

De afgelopen weken werkte ik samen met kunstenaar Astrid Nobel binnen het project Altered Breath. Binnen Altered Breath (gecureerd door Wouter Venema) onderzoeken kunstenaars en dichters de commons en andere manieren van samenwerking. Commons, of gemeengoed in het Nederlands, zijn gedeelde natuurlijke hulpbronnen zoals water en lucht, maar ook teksten, afbeeldingen of computercodes. Vier kunstenaars en vier dichters zullen zich tijdens een werkperiode van drie maanden inzetten voor een gedeeld archief. Vanaf donderdag 6 oktober presenteren Astrid Nobel en ik ons werk. Opening donderdag 6 oktober om 17.00 uur (met voordracht tijdens de opening) Tentoonstelling te zien tot en met 2 december. Wees welkom! Plaatsmaken Klarendalseweg 82a, Arnhem ...

27 aug

Geplaatst op 09:40h in Nieuws

Deze zomer maakte de Vlaamse filmmaker Jan Beddegenoots (Cameltown) een videoportret van mij, in het kader van de Vlaamse Poëziedebuutprijs. We brachten tijd door op de plekken die belangrijk zijn voor mij en voor mijn schrijven, spraken over mijn poëzie en ik droeg een aantal gedichten voor. Het videoportret is nu hier te bekijken! (of kopieer deze link in de browser: https://vimeo.com/737812642) ...

27 aug

Geplaatst op 09:38h in Nieuws

Op 20 augustus werd het geweldige nieuws in dagblad De Standaard bekend gemaakt dat ik de Poëziedebuutprijs ontvang voor eindig de dag nooit met een vraag  Ik ben ontzettend vereerd en blij met deze bekroning! Uit het juryverslag: “Als een ervaren waarnemingskunstenaar beweegt ze zich in haar debuutbundel eindig de dag nooit met een vraag traag en gecoördineerd door de wereld. Niet gehinderd door grenzen of afstand verbeeldt ze zich de details die ons overstijgen, van microkosmos tot macrokosmos. Hoe ze erin slaagt om van die omvangrijke chaos een bijzonder evenwichtige en subtiele bundel te maken, dwingt ontzag af. Ze maakt een mentale en fysieke trektocht, laat de lezer telkens op nieuwe manieren lezen en dus kijken, speelt met tegenstellingen en emotionaliteit, biedt houvast met motieven. Dorien de Wit laat ons voelen hoe bang we zijn voor verandering en hoe onmachtig om vast te houden aan wat bestaat, maar dicht ons tegelijk geruststellend toe: ‘Ik sta hier als verklaring / van de schaduw op de grond’. Het is goed zo. Het is geweldig en het is de laureaat van de Poëziedebuutprijs 2022.”Lees meer over de prijs, de jury en de andere genomineerden op: poëziecentrum.be ...

15 jul

Geplaatst op 09:15h in Nieuws

Vanaf vandaag tot en met 31 juli kun je mijn nieuwe audiowandeling (met veerboot-overtocht) beluisteren! De overkant is altijd de plek waar je niet bent. Op het water tussen twee oevers staat niets vast. We zoeken een richting zoals water een bedding zoekt. Hoe verhoudt je lichaam zich tot een bewegend landschap? Klopt het wel wat je zintuigen je vertellen? Start: Beautiful Distress House, NDSM-werf (do t/m zo 12-18 uur)Duur: circa 20 min. Je hebt alleen je telefoon met koptelefoon nodigOp donderdagavond 28 juli vindt de maandelijkse Get Lost NDSM-avond plaats. Ook dan kun je zowel de installatie van Michaël Bloos zien als mijn audiowandeling volgen. Zelf ben ik ook aanwezig, van 18.00 tot 22:00 uur. Wees welkom!  Dit project is mede mogelijk gemaakt door het AFK (Amsterdams Fonds voor de Kunst) en Stichting Beautiful Distress. ...

15 jun

Geplaatst op 11:11h in Nieuws

Na nominaties voor de C. Buddingh'-Prijs en De Grote Poëzieprijs (longlist), is eindig de dag nooit met een vraag nu ook genomineerd voor de Poëziedebuutprijs 2022. Dit is de prijs voor het beste poëziedebuut verschenen in 2021 in Nederland en Vlaanderen, , uitgereikt door het Poëziecentrum en deAuteurs.. 'De jury leest alle poëziedebuten door en kiest gezamenlijk de drie genomineerden voor deze prijs. Dit jaar bestond de jury uit: Sarah Vankersschaever (juryvoorzitter, redactrice bij De Standaard), Hans Vandevoorde (professor Nederlandstalige literatuur aan VUB), Daan Borloo (auteur en dramaturg bij Compagnie Cecilia) en Lies Van Gasse (dichter en kunstenaar). De jury selecteerde drie dichters omwille van hun bijzonder poëziedebuut in 2021 (in alfabetische volgorde): Babs Gons, Doe het toch maar (Atlas-Contact, 2021) Sarah Michaux, Onder wolken (Uitgeverij P, 2021) Dorien de Wit, eindig de dag nooit met een vraag (De Arbeiderspers, 2021) Op zaterdag 20 augustus 2022 maken Poëziecentrum en deAuteurs de winnaar van de Poëziedebuutprijs 2022 bekend in De Standaard der Letteren en via de eigen kanalen. De winnaar ontvangt een geldprijs van 1500 euro. Hiermee willen Poëziecentrum en deAuteurs beginnende auteurs een duwtje in de rug geven. J.V. Neylen nam vorig jaar de Poëziedebuutprijs in ontvangst voor haar bundel En niet bij machte.Nog even geduld en we kennen haar opvolger!' ...

03 feb

Geplaatst op 19:19h in Nieuws

Ongelooflijk blij en verrast was ik toen ik ontdekte dat 'eindig de dag nooit met een vraag' op de longlist staat voor De Grote Poëzieprijs. Negentig bundels werden ingezonden en hieruit is door de jury een longlist van twaalf bundels gekozen. Heel eervol om tot deze prachtige selectie te behoren! Op 11 maart wordt de shortlist bekend gemaakt. Voor meer info en het juryrapport, klik hier. ...

02 jan

Geplaatst op 09:43h in Nieuws

Sinds kort maak ik deel uit van De Twintigers, een groep die bestaat uit twaalf schrijvers die tijdens de coronapandemie debuteerden. Aangezien wij tijdens de pandemie niet de mogelijkheid hadden om onze debuten op het podium aan het grote publiek te presenteren, touren wij dit voorjaar in wisselende samenstelling langs diverse podia in Nederland en België. Ik ben ontzettend blij deel uit te maken van deze prachtige groep getalenteerde schrijvers/podiumbeesten/artiesten! Hier kun je zien wie waar te zien zal zijn: https://denieuweoost.nl/detwintigers/ (Ik kan alvast verklappen dat je op 18, 19 en 20 februari naar mij kunt luisteren in Amsterdam/Nijmegen/Rotterdam) ...

15 dec

Geplaatst op 16:24h in Nieuws

De komende weken verblijf ik regelmatig in het prachtige Hotel Nieuw Antiek in Helden, waar ik werk aan een audioproject voor in de salon. De presentatie hiervan zal naar verwachting plaatsvinden in februari. Tot die tijd kun je alvast genieten van mijn bundel, die in dit hotel in elke kamer te vinden is (i.p.v. de bijbel!). Bas Muyres en kunstenaar Pavel van Houten zijn sinds dit jaar eigenaars van dit honderd jaar oude hotel, dat niet alleen een heerlijke plek is voor een weekendje weg, ook zullen zij het hotel verder ontwikkelen tot een plek van culturele uitwisseling tussen kunstenaars, kinderen, toeristen en buurtbewoners. ...

03 dec

Geplaatst op 22:05h in Nieuws

Voor de Podcast van Perdu stuurde redacteur Janna Reinsma mij het geluid van een spinnende kat, met de vraag dit als inspiratie te gebruiken voor een nieuw geluidswerk. Ik stapte met mijn audiorecorder op de trein om te luisteren naar de diepe spoortunnel van Antwerpen Centraal, volgde een cursus grommen op YouTube, downloadde ademhalingen.Hoe ik daartoe kwam kun je horen in het fijne nagesprek met Janna, die me het hemd van het lijf vroeg. We spraken over robotstemmen, over geruststellend bedoelde waarschuwingen, de intimiteit van een treincoupé, over ademhalingen, metro's die al dan niet bestaan, tunnels en kelen (en hoe katten heel misschien denken dat hun reismand een tunnel naar een andere wereld is - met dank aan Rudy Kousbroek).Het geluidsgedicht & nagesprek zijn nu te beluisteren in de nieuwste aflevering van De Verloren Tijd, de poëziepodcast van Stichting Perdu.Luister hem:- in je podcastapp- op Spotify: (https://lnkd.in/d7ei7NPD...

23 nov

Geplaatst op 16:34h in Nieuws

De reeks korte essays getiteld 'in het echt' die ik dit voorjaar schreef voor de online Revisor, verschijnt nu gebundeld op papier! Dit boekje ontvang je bij De Revisor #30 die nu in de winkel ligt. In woord en beeld verken ik gradaties van realiteit. Via surrogaatreizen op Google Street View, de glimlach van een deepfake, mijn eigen veranderde spiegelbeeld na een operatie, beweeg ik me tussen werkelijkheid en illusie, onderzoek ik mijn besef van tijd en plaats, tast ik mijn eigen grenzen af. Deze korte essays zijn gebundeld, prachtig vormgegeven (Meeus Ontwerpt) en uitgebracht als publicatie. Je kunt deze ook rechtstreeks bij mij bestellen (10,- incl. verzending). Stuur dan een mail naar info @ doriendewit .nl ...

16 okt

Geplaatst op 12:05h in Nieuws

Naar aanleiding van mijn artist-in-residence (deels op afstand vanwege de lockdowns) bij Van Gogh AiR, presenteer ik een audiowandeling door het Zundert van Van Gogh.Wees welkom bij de presentatie!  Zondag 24 oktober om 14.00 uurVincent van GoghHuis, ZundertDe wandeling is te beluisteren via een app op je telefoon, waarbij de audiofragmenten zijn gekoppeld aan je gps-locatie. Om de wandeling te kunnen volgen heb je dus je telefoon met koptelefoon nodig! Over VluchtpuntenVincent wandelde graag en veel; het was zijn manier om zijn omgeving te leren kennen. In zijn brieven schreef hij over zijn uitzichten, beschreef hij de mensen die hij ontmoette en deed hij zijn broer uitgebreid verslag van zijn ontwikkelingen als schilder. De audiowandeling Vluchtpunten is geïnspireerd op deze brieven.Tijdens het wandelen vervlechten geluiden en tekstfragmenten zich met de plek waar je bent. Omgevingsgeluiden vermengen zich met de geluiden uit de audiowandeling. Je luistert naar een stem, hoort de voetstappen van iemand die met je meeloopt, op een volgende plek lijkt de stem ver weg, in een andere tijd. Je loopt door het landschap van een herinnering. In welk verhaal ben je terechtgekomen? Zijn het jouw eigen observaties? Hoor je nog wat je ziet? Of ga je zien wat je hoort?  ...

06 sep

Geplaatst op 22:28h in Nieuws

Zo fijn dat het weer mogelijk is: aanstaande zaterdag kun je je een avond onderdompelen in poëzie - niet van het scherm, maar in het echt! Ik ben heel blij deel uit te maken van het programma, samen met dichters Tjitske Jansen, Anton Korteweg en Wout Waanders.Kijk hier voor meer info en tickets. Wie weet tot dan! ...

05 jul

Geplaatst op 15:02h in Nieuws

Ik ben ontzettend blij om deel uit te maken van het prachtige festival Dichters in de Prinsentuin! Dit jaar vind het festival plaats in de Hortus Botanicus Haren zodat er meer ruimte is voor dichters en publiek. Je kunt op zaterdagmiddag 10 juli op verschillende plekken en tijden naar mij komen luisteren, klik hier voor het hele programma en voor alle deelnemende dichters (waaronder Meity Völke, Anneke Brassinga, Paul Demets, Maarten van der Graaff, Wout Waanders, Vrouwkje Tuinman)(De foto is enkele jaren geleden genomen toen ik ook voordroeg op het festival, als 'jong talent' in de loofgangen) ...

01 jul

Geplaatst op 14:36h in Nieuws

Op donderdag 8 juli om 20.00 uur zal ik optreden bij Awater Live in Perdu, waar het zomernummer van Awater gepresenteerd wordt. Mijn bundel werd door de jury gekozen als clubkeuze bij dit nummer.De andere gasten zijn Antoine de Kom en Willem Thies. Je kunt het programma gratis volgen via livestream, klik hier voor programma en de livestream-link. ...

29 mei

Geplaatst op 14:42h in Nieuws

Dit zou wel eens je laatste kans kunnen zijn om een cultureel programma bij te wonen vanuit je luie (tuin)stoel! Literair tijdschrift Papieren Helden viert de boekenweek met een literair programma vanuit de OBA Amsterdam. 30 mei 2021, 16.00-17.00 uurvia: https://www.youtube.com/watch?v=9H7dt2jU4Fo (ook voor terugkijken!) Ik zal een reeks gedichten voorlezen gecombineerd met foto's van mijn reizen via Google Street View.Met o.m. Lotte Velvet, Sholeh Rezazadeh, Leonieke Baerwaldt. ...

20 mei

Geplaatst op 14:31h in Nieuws

Tot mijn grote verrassing is mijn bundel door de jury van Awater gekozen als clubkeuze, de meest interessante bundel van het seizoen. Dit betekent dat alle abonnees van Awater mijn bundel zullen ontvangen. "Een bundel waarin een nieuw uitzicht moet ‘slijten’, maar waarin bijna elk gedicht ons een nieuw perspectief aanbiedt. (…) Een bundel waarin de benoemde ruimte geen afstand schept, maar door de registrerende, sobere toon juist emotioneel gewicht krijgt."Lees hier het hele juryrapport. ...

30 apr

Geplaatst op 15:39h in Nieuws

Afgelopen donderdag kreeg ik een heel feestelijk telefoontje van Poetry International: mijn poëziedebuut 'eindig de dag nooit met een vraag' is genomineerd voor de C. Buddingh'-prijs! Tijdens de 51ste editie van Poetry International Festival (van 10 t/m 13 juni) wordt de winnaar bekend gemaakt. ...

26 apr

Geplaatst op 15:27h in Nieuws

Ik ben een van de dichters die zal optreden tijdens de jaarlijkse dichtersmarathon in Perdu, dit jaar te volgen via livestream! Vrijdag 30 april om 19.00 uur, meld je hier (gratis) aan: https://www.perdu.nl/nl/r/dichtersmarathon-2021/ ...

03 apr

Geplaatst op 11:54h in Nieuws

'Om de wereld weer kloppend te krijgen, gaat De Wit, die ook beeldend kunstenaar is, die als het ware met een liniaal te lijf. Dat leidt tot heel bewuste gedichten, vol ingenieuze beelden.'  'De Wit won in 2017 de Turingwedstrijd met haar gedicht Legenda. Daarin liet ze al zien: in haar werk is druk grensverkeer tussen werkelijkheid en verbeelding. Haar gedichten zijn te lezen als pogingen om met een steeds kantelend perspectief grip te krijgen op wat zich in en om haar heen beweegt.' Lees de recensie hier. ...

05 mrt

Geplaatst op 09:10h in Nieuws

Het is zover! Mijn debuutbundel eindig de dag nooit met een vraag ligt in de (online) boekwinkel. Op 4 maart hebben we de verschijning gevierd met een boekpresentatie via livestream vanuit Perdu, met ook prachtige bijdragen door K. Michel, Bernke Klein Zandvoort en Nyk de Vries prachtige bijdragen. Mocht je de bundel willen kopen, dan kan dit via je lokale boekhandel. In Amsterdam bijvoorbeeld bij Athenaeum, Perdu of Linnaeusboekhandel. Wil je dat ik hem signeer, neem dan gerust contact met me op, dan kunnen we daar vast iets over afspreken. ...

24 apr

Geplaatst op 16:52h in Hier

Gisteren heb ik een rondje gefietst en kwam terecht op mijn – voorheen – dagelijkse route. Het was alsof ik terug de tijd in de tijd reisde (al was het maar een paar weken geleden) zoals een naald van een grammofoonplaat zijn groef weer vind, zo fietste ik door de straat en reed automatisch mijn voormalige route, tot ik op de plek van bestemming was waar ik voor een gesloten deur stond en dus rechtsomkeert maakte.Onderweg passeerde ik een elektriciteitshuisje, onbestemd groengrijs en behangen met posters. Al maanden hangt er hetzelfde exemplaar in drievoud: het silhouet van een hoofd met een zwarte achtergrond. Het hoofd is een doorkijkje naar een tuin, op de plek van de schedel hangen boomtakken, de stam zie je nog net oplossend in nekwervels. Zo stel ik me ook de binnenkant van mijn hoofd voor. De stevige takken als wegen, fijnere takken als kronkelpaadjes die ik wat minder vaak betreed.Een wandelroute is een logica om door het landschap te bewegen. De herinnering aan een route of het volgen van de route in je hoofd, stel ik me voor als een gedachtensliert. Je beweegt niet, alleen maar in je hersenen. Wordt je tijdens de wandeling onderbroken door een deurbel, door een kat die op schoot springt, door de ping van je telefoon, dan kan het gebeuren dat je de volgende stap pas uren later zet of dat je op een heel andere plek de wandeling vervolgt. Mocht je in slaap vallen, dan vervolg je de wandeling misschien in een heel andere dimensie. (En een droom is een landschap waar meestal niet meer naartoe terug kunt keren, vooral niet als je dat wil.)Ik loop tegenwoordig vooral door Zundert via Google Street View met hopelijk als resultaat een audiowandeling te maken die helemaal is afgestemd op de fysieke omgeving van de wandelaar. Normaal schrijf ik wandelend; ik volg mijn neus, luister naar de omgeving, praat in mezelf (of tegen mijn opname-apparaat als audio-schetsboek). De wandeling ontstaat met elke stap. Maar normaal is weg.Nu zweeft het pijltje van mijn muis boven de kaart op mijn beeldscherm. Ik laat het oranje poppetje van Google lukraak vallen. Het perspectief kantelt; van schematische plattegrond naar een gefotografeerd straatbeeld. Zo heb ik elke dag weer nieuwe droppings. Vanaf een willekeurig punt muisklik ik een straat uit, op de kaart, in mijn hoofd. ...

21 apr

Geplaatst op 15:38h in Hier

Ook al lees en herlees ik in mijn tuinhuis zijn brieven, wandel ik met de kaart van Zundert door Amsterdam-Oost, ik nader Vincent van Gogh nog voor geen meter. In een brief lees ik dat hij oefent met perspectief, hij schrijft zijn broer opgetogen over het instrument dat hij hiervoor ontwikkelt. Zijn geworstel stelt me op een of andere manier gerust, want hoe logisch het ook lijkt om een omgeving op papier weer te geven, de vertaling van ruimte naar het platte vlak lijkt me onmogelijk zonder trucs. Op de plank boven mijn bureau ligt al tijden een vergeeld boekje uit 1937: ‘Handleiding bij het Tekenen’ door H. Erremes. Op belerende maar ook bemoedigende toon word de lezer geïnstrueerd hoe perspectief correct weer te geven, maar om ook te weten wanneer je de regels naast je neer moet leggen: Dikwijls zal het u voorkomen, dat kleine afwijkingen van die regels noodzakelijk blijken, en veel beter het gewenste effect zullen geven dan een al te slaafse navolging ervan. De perspectief mag een handje helpen, maar uw oog blijft de baas. Mijn oog kan wel wat oefening gebruiken. Als ik me in park of supermarkt begeef ben ik voornamelijk bezig met het ontwijken van anderen en zorgen dat ik op voldoende afstand langs deze obstakels (want dat wordt de medemens vanzelf) koers. Gisterenavond was een uitzondering. Ik zat bij vrienden op de stoep wijn te drinken. 'Kom iets meer deze kant op', zei de gastvrouw terwijl ze me in de richting van de fles wenkte, 'vijfeneenhalve stoeptegel is 1,5 meter'. Ondanks het effect van de rioja op mijn brein was het in de gaten houden van deze afstand van alle andere momenten buitenshuis. Als ik de Wikipedia goed heb gelezen dan werden in de tijd van Van Gogh oude benamingen voor lengtematen afgeschaft en gewijzigd naar ons huidige systeem van meters, centimeters, millimeters. Daarvoor werd gemeten met het lichaam: een voet, een duim, een el. (En bij toeval kom ik tegen: Egyptenaren gebruikten de middelvinger als lengtemaat!) Gelukkig bestaat de duimsprong nog steeds, al heb ik daarmee nog nooit een afstand in de verte gemeten, voor mij was het al verbazingwekkend genoeg dat mijn duim op twee verschillende plekken leek te zijn door alleen maar beurtelings met mijn ogen te knipperen. ...

19 apr

Geplaatst op 15:15h in Hier

uit Handleiding bij het Tekenen, H. Erremes, ca 1940 ...

17 apr

Geplaatst op 14:52h in Hier

boom in centrum Zundert, google street viewboom in Nuenen, tekening door Van Gogh ...

14 apr

Geplaatst op 14:45h in Hier

navel boven Zundert #remoteresidency #googlestreetview #vangoghisalive ...

12 apr

Geplaatst op 11:59h in Hier

Vanmorgen moest ik er even tussenuit. Via instagram-live maakte ik een stadswandeling met een bijna failliete stadsgids door Berlijn. Op het schermpje van mijn telefoon volgde ik haar door de lege binnenstad, over een uitgestorven Unter den Linden, over het Museuminsel, pauzerend onder de Brandenburger Tor en eindigend bij de Fernsehturm. Ik probeer zoveel mogelijk in Zundert te zijn, maar dat lukt niet helemaal. Fysiek ben ik in het zomerhuis (tuinhuis) achter de laptop. Vanaf hier heb ik goed zicht op de voorbijgangers op het pad onderweg naar hun tuin, maar zodra ik iemand zie naderen, duik ik achter mijn beeldscherm. Men groet elkaar hier de laatste weken met nog groter enthousiasme dan voorheen, opgelucht om een medemens te zien, blij om op de tuin te zijn (in een tuinpark ben je niet ‘in’ de tuin maar ‘op’ de tuin). Maar elke ‘goedemorgen’ hier trekt me vandaag meer naar Amsterdam dan naar Zundert. Nu zou ik hier iets moeten schrijven over Vincent, maar waar begin ik als ik het gevoel heb niet dichterbij te komen? Ik open het dikke boek met zijn verzamelde brieven op een willekeurige pagina, herlees mijn aantekeningen van de eerste keer dat ik de brieven las. Op internet zoek ik scans van zijn brieven en vind prachtige bladzijden waar Vincent tekeningen tussen de tekst plaatste, als een raam in het vel papier. Ik kijk door niet door het raam maar door zijn ogen. Toen de gids in Berlijn naar mijn zin te lang op architectonische details in ging, ben ik koffie gaan zetten, de momenten dat het online sporten me te zwaar wordt, spoel ik de youtube-video door, digitale vensters lijken mijn geduld op te slurpen. Hoe anders werkt het bij de getekende uitzichten, de 'ramen' in de brieven. Onder de regels van zijn handschrift zie ik zijn uitzicht, zijn herinnering aan een uitzicht, de vertaling van wat hij zag naar pen op papier. Een raam opgevouwen, verstuurd om op een andere plek uit te vouwen, op tafel te leggen en in de verte te kijken op het papier. Brief van Vincent aan broer Theo, oktober 1883 ...

08 apr

Geplaatst op 14:37h in Hier

Alle lichamen in het park zijn groter, ze strekken zich aan alle kanten 1,5 meter verder uit dan je kunt zien. Als stralende sterren lopen we tussen de bomen, onzichtbaar bij daglicht. ‘Wat zijn de zwakste sterren die u nog kunt zien?’ Een mysterieuze vraag, zo zonder context. Ik kwam hem tegen in ‘De natuurkunde van ‘t vrije veld’ geschreven door Professor Minnaert in 1937. Bij toeval vond ik het boek toen ik Google vroeg hoe onze ogen perspectieven waarnemen, wat voor trucs er bestaan in perspectieftekenen, waarom we die nodig hebben om 3d naar het platte vlak te vertalen. Die vragen kwamen ook niet uit het niets: blijkbaar was het tekenen van perspectief niet de sterkste kant van Vincent (zo lees ik steeds vaker) en ik ben benieuwd hoe hij keek en een landschap op papier zette. Landweg in de Provence bij nacht, Vincent van Gogh (1890) Omdat ik daar nog niet achter ben, nog even terug naar het boek. Minnaert behandelt allerlei verschijnselen en onze waarneming hiervan. In de paar bladzijden die ik heb gelezen, komt er vooral aan het licht dat wij vertekeningen zien. Neem nou de sterren: ‘Sterren zien we niet als zuivere stipjes, maar als kleine onregelmatige figuurtjes, dikwijls als een lichtpuntje waarvan stralen uitgaan; de gewone voorstelling door 5-stralige sterretjes komt niet met de werkelijkheid overeen. Kies voor deze proef de allerhelderste sterren (…). Houd het hoofd schuin naar rechts, naar links: het figuurtje helt mee. Voor ieder mens is het anders, het is ook verschillend voor elk der beide ogen; maar als men één oog met de hand bedekt en achtereenvolgens met het andere naar allerlei sterren kijkt, ziet men altijd hetzelfde figuurtje. Het zijn dus niet de sterren zelf, die er zo onregelmatig uitzien, het is ons oog dat fouten vertoont.’ 'Een ster of verre lantaren, gezien door een lichtelijk bijziende zonder lorgnet' Fig. 72 uit: De Natuurkunde van 't Vrije Veld, M. Minnaert (1937) ...